رویدادهای نجومی هفتگی (۴ تا ۱۰ دی ماه )

2021/12/28

دوشنبه ۶ دی

 

تربیع سوم ماه (رصد با چشم)

آنچه ما در شب‌های پیاپی از ماه در آسمان می‌بینیم، از تاریکی مطلق آغاز می‌شود، سپس به صورت هلالی باریک درمی‌آید و تا یک قرص کامل درخشان پیش می‌رود؛ و در نهایت مسیر مشابهی را بازمی‌گردد تا در آسمان محو شود.دوشنبه شب ماه در موقعیت صورت فلکی سنبله وارد ربع اخر این دوره می شود و ساعت ۲۳:۳۹  طلوع می کند و حوالی ساعت  ۱۲:۰۸ روز بعد غروب می کند.در این زمان از فازهای ماهانه ، تقریباً به طور نیمی از ماه روشن به نظر می رسد شبیه یک نیمدایره. لحظه ی دقیق قرار گرفتن ماه در ربع اخر زمانی است که طول دایره البروجی ماه دقیقاً ۹۰ درجه از طول دایره البروجی خورشید فاصله دارد ، البته از دید ناظر زمینی. پس به طور کلی اگر به زمین، ماه و خورشید از بالا نگاه کنیم می‌بینیم که رخ دادن گام‌های مختلف ماه به نوعی از تغییر زاویه‌ی میان ماه، زمین و خورشید نتیجه می‌شود. اگر زمین را رأس زاویه در نظر بگیریم، مشاهده می‌کنیم که به هنگام ماه نو زاویه‌ی میان ماه و خورشید صفر است، در یک چهارم نخست به ۹۰ درجه می‌رسد، هنگام ماه کامل ۱۸۰ درجه و در یک چهارم سوم ۲۷۰ درجه است.

 

سه شنبه ۷ دی

 

رصد خوشه ستاره ای NGC 2232 (رصد با ابزار )

در این شب خوشه ستاره‌ای باز NGC 2232 در صورت فلکی تک‌شاخ ، در موقعیت مناسبی برای رصد قرار می‌گیرد. این خوشه ستاره‌ای برای بیشتر مناطق بین عرض جغرافیایی ۶۵°N تا ۷۴°S قابل رصد است. از مختصات رصدخانه لارستان حدود ساعت ۱۹:۲۹ با رسیدن ارتفاع خوشه به ۱۸ درجه در افق شرقی قابل رویت است. ساعت ۲۳:۵۴، NGC 2232 به بالاترین موقعیت خود در اسمان یعنی ۴۹ درجه بالاتر از افق جنوبی می‌رسد.حدود ساعت ۰۴:۲۰ با رسیدن به ارتفاع ۱۷ درجه از افق غربی، کم کم از دسترس خارج می‌شود.با قدر ۴٫۲ ، دیدن آن با چشم غیرمسلح سخت است. بهتر است برای مشاهده این خوشه از یک دوچشمی نجومی یا تلسکوپ کمک بگیرید.

 

چهارشنبه ۸ دی

 

مقارنه زهره و عطارد (رصد با چشم)

چهارشنبه شب سیاره ی زهره و عطارد در اسمان ما نزدیک به هم قرار خواهند داشت و زهره با جدایی زاویه ای  ۴ درجه و ۱۳ دقیقه قوسی از سمت شمال عطارد می گذرد.ازموقعیت رصدخانه لار، این دو جرم حوالی ساعت ۱۷:۲۴ ، ۱۲ درجه بالاتر از افق جنوب غربی شما قابل مشاهده خواهد بود، سپس به سمت افق فرو می روند و ۱ ساعت و ۱۸ دقیقه بعد از خورشید ، ساعت ۱۸:۲۶ غروب می کنند.قدر زهره ۴٫۴ – و عطارد  ۰٫۷- ، هر دو در صورت فلکی قوس خواهد بود. این دو سیاره ی داخلی در فاصله زاویه ای ۱۷ درجه از خورشید که در این زمان از سال در صورت فلکی قوس است قرار خواهند گرفت. رصد این پدیده به علت نزدیکی به افق کمی دشوار است و در صورت رصد با ابزار، باید محتاط باشید زیرا فاصله زاویه ای اجرام از خورشید کم است و ممکن است اسیب های جدی به چشم وارد شود.

 

 رصد خوشه ستاره ای NGC 2244 (رصد با ابزار)

خوشه باز NGC 2244  در این شب با قدر ۴٫۸ در سحابی روزت یا گل سرخ در صورت فلکی تکشاخ قابل رصد است . حدود نیمه شب به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید.البته با میل ۴ درجه و ۵۶ دقیقه قوسی، می توان آن را در عرض های جغرافیایی بین ۷۴ درجه شمالی تا ۶۵ درجه جنوبی مشاهده کرد. این جرم بسیار ضعیف است و با چشم غیر مسلح دیده نمی شود ، اما از طریق یک دو چشمی یا تلسکوپ کوچک قابل مشاهده است. از موقعیت رصدخانه لارستان بین ساعت ۱۹:۱۳ تا ۰۴:۳۶ در اسمان حضور دارد و ساعت ۲۳:۵۴، ۶۷ درجه بالاتر از افق جنوبی شما به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید.

 

پنج شنبه ۹ دی

 

مقارنه عطارد و پلوتو (رصد با ابزار )

در این شب عطارد در اسمان با جدایی زاویه ای ۱۳ دقیقه قوسی از سمت جنوب پلوتو عبور می کند.از مختصات رصدخانه ، مشاهده این دو جرم دشوار خواهد بود زیرا فاصله ی انها از افق بیشتر از  ۹ درجه نخواهد بود.در واقع حوالی ساعت ۱۷:۲۹ ، ۹ درجه بالاتر از افق جنوب غربی در اسمان حضور خواهند داشت. سپس به سمت افق فرو می روند و ۱ ساعت و ۱۶ دقیقه بعد از خورشید ، ساعت ۱۸:۲۵ غروب می کنند.قدر عطارد  ۰٫۷ – و پلوتون در ۱۵٫۱ خواهد بود، و  هر دو در صورت فلکی قوس قرار دارند.در صورت رصد با تلسکوپ این دو جرم در یک میدان دید قابل مشاهده هستند اما ورود نور خورشید به داخل تلسکوپ و برخورد احتمالی آن با چشم، آسیب جبران ناپذیری را به چشم وارد می کند. بنابراین رصد این پدیده با احتیاط بسیار زیاد توصیه می شود.

 

جمعه ۱۰ دی

 

اختفای مریخ در پشت ماه (غیر قابل رصد)

پدیده های جذاب نجومی مثل گرفتگی ها و اختفاها با توجه به تغییرات زاویه میل ماه و سیارات نسبت به دایره البروج رخ می دهد. خورشیدگرفتگی نوعی اختفاست که در ان  ماه از مقابل خورشید عبور می‌کند و باعث اختفای خورشید در پشت خود می‌شود.جمعه شب ماه از مقابل مریخ می گذرد و اختفا اتفاق می افتد. این پدیده ی جذاب از بخش هایی از استرالیا و جنوبی ترین مناطق امریکای جنوبی و قطب جنوب قابل مشاهده است.اختفا بدین معناست که فاصله ی زوایه‌ای سیاره مریخ با ماه به حدی کم می‌شود که ناظر زمینی سیاره را نمی‌بیند. البته این پدیده ظاهری بوده و فقط ساکنین بخشی از کره زمین پنهان شدن سیاره سرخ در پشت ماه را می توانند مشاهده کنند .  از آنجایی که ماه بسیار نزدیکتر از سایر اجرام آسمانی به زمین است، موقعیت دقیق آن در آسمان بسته به موقعیت دقیق شما در زمین به دلیل اختلاف منظر آن متفاوت است. موقعیت ماه از دو نقطه ،در دو طرف مقابل زمین، تا دو درجه یا چهار برابر قطر ماه کامل، متفاوت است.این به این معنی است که اگر ماه در حال عبور از مقابل یک جرم خاص برای ناظری در یک طرف زمین باشد،  در سمت دیگر زمین تا دو درجه دورتر از همان جرم ظاهر می شود. متاسفانه این پدیده ی جذاب از کشور ما قابل رصد نیست .

 

مقارنه ماه و مریخ (رصد با چشم)

جمعه شب ساعت ۲۳:۴۳ ماه ۲۷ روزه با جدایی زاویه ای ۵۶ دقیقه قوسی از جنوب مریخ عبور می کند. در واقع ماه و مریخ در موقعیت همنشینی قرار دارند. از موقعیت رصدخانه لارستان، این دو جرم در سپیده دم شنبه قابل مشاهده خواهد بود و ساعت ۰۴:۴۷  – ۱ ساعت و ۵۵ دقیقه قبل از خورشید – طلوع می کنند و قبل از محو شدن از دید به ارتفاع ۱۷ درجه بالاتر از افق جنوب شرقی می رسند. سپیده دم حدود ساعت ۰۶:۲۶ است.قدر ماه  ۹٫۷- و مریخ  ۱٫۵، هر دو در صورت فلکی مارافسای خواهند بود.