رویدادهای نجومی (۲۵ دی تا ۱ بهمن)

2022/01/16

شنبه ۲۵ دی

 

رصد خوشه ستاره ای M47 ( 19:51 تا ۰۳:۴۵)، ابزار

خوشه ستاره ای بازM47  (NGC 2422 ) در صورت فلکی کشتیدم در این شب به خوبی قابل رصد است و حدود نیمه شب  به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید.با میل ۱۴ درجه و ۲۸ دقیقه قوسی،  می توان آن را در عرض های جغرافیایی بین ۵۵ درجه شمالی تا ۸۴ درجه جنوبی مشاهده کرد.از مختصات رصدخانه لارستان بین ساعت ۱۹:۵۱ تا ۰۳:۴۵ قابل مشاهده خواهد بود. بدین صورت که حدود ساعت ۱۹:۵۱، زمانی که تا ارتفاع ۱۸ درجه از افق جنوب شرقی فاصله بگیرد، قابل دسترسی خواهد بود.  ساعت ۲۳:۴۸، ۴۷ درجه بالاتر از افق جنوبی به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید. و حدود ساعت ۰۳:۴۵ هنگامی که ۱۸ درجه از افق جنوب غربی فاصله داشته باشد، غیرقابل رصد خواهد شد.در قدر ۴٫۴، تشخیص M47 با چشم غیرمسلح به جز یک مکان کاملا تاریک دشوار است، اما از طریق یک دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک قابل مشاهده است.

 

 رصد کهکشان NGC 2403  ( ۱۸:۱۸ تا ۰۵:۴۴)، ابزار

کهکشان مارپیچی NGC 2403  در صورت فلکی زرافه ،از مختصات رصدخانه لارستان تمام شب قابل مشاهده خواهد بود..با میل ۶۵ درجه و ۳۶ دقیقه قوسی شمالی، از عرض‌های جغرافیایی ۴ درجه جنوبی به پایین قابل مشاهده نیست.این جرم کمی بعد از تاریکی اسمان ،حوالی ساعت ۱۸:۱۸، ۲۷ درجه بالاتر از افق شمال شرقی،  قابل مشاهده خواهد بود. سپس سپیده دم قبل از طلوع خورشید ، حوالی ساعت ۰۵:۴۴، ۲۵ درجه بالای افق شمال غربی غیر قابل رصد می شود.در قدر ۸٫۹، NGC2403 کاملاً کم نور است و مطمئناً با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست، اما می توان آن را از طریق یک  دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک کهکشان را مشاهده کرد.

 

 

یکشنبه ۲۶ دی

 

عطارد در حضیض خورشیدی (غیر قابل رصد)

سیاره ی تیر در گردش ۸۸ روزه اش به دور خورشید ، به نزدیکترین نقطه خود به خورشید-حضیض-در فاصله ۰٫۳۱ AU از خورشید می رسد.بر خلاف بسیاری از سیارات ، که تقریباً مدارهای دایره ای شکل را در اطراف خورشید دنبال می کنند و تنها چند درصد فاصله ی آنها از خورشید در اوج و حضیض متفاوت است ، عطارد دارای مدار کاملا بیضوی است.فاصله آن از خورشید بین ۰٫۳۰۷ AU در حضیض (نزدیک ترین فاصله به خورشید) و ۰٫۴۶۷ AU در اوج (دورترین فاصله از خورشید) متغیر است. این اختلاف ، بیش از ۵۰ درصد ، بدین معناست که سطح آن در حضیض دو برابر انرژی خورشید نسبت به اوج دریافت می کند.از مختصات رصدخانه لارستان ، عطارد بعد از غروب خورشید و تاریکی اسمان تا ساعت ۱۸:۲۴ قابل رصد است.

 

دوشنبه ۲۷ دی

 

پلوتو در مقارنه خورشیدی (غیر قابل رصد)

سیاره ی نهم ،پلوتون که اکنون بزرگترین سیاره کوتوله در منظومه شمسی شناخته می‌شود، دوشنبه ، از نزدیکی خورشید در آسمان عبور خواهد کرد.در وضعیت مقارنه، پلوتو در فاصله ۱ درجه و ۴۴ دقیقه ای از خورشید ظاهر می شود و در حالی که در تابش خیره کننده خورشید محو می شود، برای چندین هفته کاملا غیر قابل مشاهده است.تقریباً در همان زمان، در بیشترین فاصله خود از زمین هم خواهد بود – ۳۵٫۴۳ AU – در واقع زمین و پلوتو در موقعیت مقابله قرار خواهند گرفت.طی هفته‌ها و ماه‌های بعدی،سیاره ی کوتوله ی پلوتو در سمت غرب خورشید ظاهر می‌شود و به تدریج برای مدتی در آسمان قبل از طلوع خورشید قابل رصد خواهد بود. پس از حدود شش ماه، به تقابل خورشیدی می رسد، و تقریبا تمام شب قابل مشاهده خواهد بود.

 

رصد خوشه ستاره ای NGC 2451 ( 21:20 تا ۰۲:۱۹)،چشم و ابزار

خوشه ستاره ای باز  NGC 2451 در صورت فلکی کشتیدم در این شب به خوبی قابل رصد است و حدود نیمه شب  به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید.با میل ۳۷ درجه و ۵۸ دقیقه قوسی،  از عرض های جغرافیایی بالاتر از ۳۲ درجه شمالی قابل مشاهده نیست.از مختصات رصدخانه لارستان بین ساعت ۲۱:۲۰ تا ۰۲:۱۹ قابل مشاهده خواهد بود. بدین صورت که حدود ساعت ۲۱:۲۰ زمانی که تا ارتفاع ۱۵ درجه از افق جنوب شرقی فاصله بگیرد، قابل دسترسی خواهد بود.  ساعت ۲۳:۴۹، ۲۴ درجه بالاتر از افق جنوبی به بالاترین نقطه خود در آسمان خواهد رسید. و حدود ساعت ۰۲:۱۹ هنگامی که ۱۵ درجه از افق جنوب غربی فاصله داشته باشد، غیرقابل رصد خواهد شد.در قدر ۲٫۸، تشخیص این خوشه ستاره ای  با چشم غیرمسلح امکان پذیر است، اما از طریق یک دوربین دوچشمی یا تلسکوپ کوچک بهتر قابل مشاهده است.

 

 

سه شنبه ۲۸ دی

 

ماه کامل گرگ (۱۷:۴۱ تا ۰۷:۵۲ )، چشم

سه شنبه شب ماه در فاز بدر یا کامل قرار دارد و تقریبا همزمان با غروب خورشید ساعت ۱۷:۴۱ در صورت فلکی سرطان طلوع می کند و تا سپیده دم چهارشنبه در اسمان حضور دارد. ماه کامل ژانویه به دلیل صدای زوزه گرگ ها که در این زمان از سال بیشتر از هر موقع دیگری شنیده می شود، ماه گرگ ،نامگذاری شده است. در گذشته اعتقاد بر این بود که گرگ ها در زمستان به دلیل گرسنگی زوزه می کشند.اما امروزه می دانیم که این حیوانات به دلایل دیگری زوزه می کشند: به عنوان مثال، گرگ ها از صدا برای تعریف قلمرو یا هماهنگ شدن برای شکار استفاده می کنند. با این وجود، این نام ماندگار شد .نام ماه های کامل از فرهنگ بومی آمریکا، و اروپا گرفته شده است. که آنها با ویژگی های مشخصه یک فصل خاص مرتبط هستند. زمانی که ما ماه را در اسمان می بینیم، ماه برای چند شب متوالی کامل است، اما از نظر نجومی، در یک لحظه خاص، زمانی که دقیقاً ماه در مقابل خورشید قرار می گیرد، ماه کامل می شود. ماهواره طبیعی ما در ۲۸ دی ۱۴۰۰ ،ساعت ۰۳:۱۸  به فاز کامل یا بدر خواهد رسید.

 

ماه در اوج خورشیدی (غیر قابل رصد)

قمر طبیعی سیاره ی ما در مدار خود به دور زمین به دورترین نقطه خود از خورشید – در فاصله ۰٫۹۸۶۵ AU از خورشید منتقل می شود. این پدیده تقریبا همزمان با رسیدن ماه به فاز بدر اتفاق می افتد و  ماه ۱۵ روزه در این شب حدود ۹۸ درصد روشنایی دارد .در این زمان ، زمین در فاصله  ۰٫۹۸۳۸ AU از خورشید قرار می گیرد.و فاصله بین زمین و ماه ۰٫۰۰۲۷ AU (399.000 کیلومتر) و تنها قمر زمین در صورت فلکی سرطان می درخشد.

 

پایان حرکت بازگشتی اورانوس (غیر قابل رصد)

اورانوس در این شب به پایان حرکت رو به عقب خود می رسد و حرکت به سمت غرب را در میان صورت فلکی ها متوقف می کند و به جای آن به حرکت معمول به سمت شرق باز می گردد البته از دید ما. این تغییر جهت ، پدیده ای است که همه سیارات خارجی منظومه شمسی چند ماه پس از عبور از تقابل ، به صورت دوره ای دچار آن می شوند.حرکت بازگشتی سیارات به علت حرکت زمین به دور خورشید ایجاد می شود و در واقع این پدیده را سرعتهای نسبی زمین و سیاره رقم می زنند .هنگامی که زمین به دور خورشید می چرخد ، چشم انداز ما تغییر می کند و از دید زمینی ها سیارات برای مدتی تغییر مسیر داده و در جهت مخالف حرکت می کنند و دوباره به جهت اصلی خود باز می گردند به طوریکه به نظر می رسد آنها در مسیر خود حلقه ای را در فضا ایجاد میکنند.

در این شب سیاره ی اورانوس در صورت فلکی حمل با قدر ۵٫۷ قرار دارد.

 

چهارشنبه ۲۹ دی

 

اوج بارش شهابی گاما دب اصغر( γ-Ursae Minorid)، (نیمه شب تا سپیده دم)، چشم

این بارش شهابی از ۲۵ دی تا ۵ بهمن فعال خواهد بود و اوج ان حدود ۲۹ دی  است.در طول این مدت، هر زمان که کانون بارش – در صورت فلکی دب اصغر – بالای افق باشد، احتمال مشاهده شهابواره ‌ها وجود خواهد داشت، با افزایش ارتفاع کانون شهاب باران در اسمان ، تعداد شهاب‌های مرئی بیشتری قابل رصد است .صورت فلکی دب اصغر دور قطبی ست، یعنی همیشه بالای افق است پس بارش تمام طول شب فعال خواهد بود. البته طبق معمول همه ی شهاب باران ها نیمه شب تا سپیده دم بهترین زمان برای رصد اسمان و رویت شهاب هاست. (ZHR)  یا نرخ ساعتی سرسویی این بارش ۳ است پس به عنوان یک بارش ضعیف محسوب می شود. این نرخ ساعتی اوج با فرض یک آسمان کاملاً تاریک و اینکه کانون بارش مستقیماً بالای سر قرار دارد، محاسبه می‌شود. از مختصات رصدخانه لارستان انتظار می رود درساعات اوج بارش، تا ۲ شهاب را بتوانید رصد کنید. البته ماه، در صورت فلکی سرطان، مدت زمان کمی از فاز کاملش می گذرد و تداخل قابل توجهی در طول شب ایجاد می کند.

 

درخشانترین حالت دنباله دار ۱۰۴P/Kowal ( 18:21 تا  ۲۳:۲۱)، ابزار

چهارشنبه شب پیش بینی می شود که دنباله دار ۱۰۴P/Kowal به درخشان ترین حالت خود برسد.در این حالت، دنباله دار در فاصله ۱٫۰۸ واحد نجومی از خورشید و در فاصله ۰٫۶۵ واحد نجومی از زمین قرار خواهد گرفت. حوالی ساعت ۱۸:۲۱ ، ۵۸ درجه بالاتر از افق جنوب غربی شما، زمانی که اسمان کاملا تاریک است، قابل مشاهده خواهد بود. سپس به سمت افق فرو می رود و  ساعت ۲۳:۲۱ غروب می کند. با قدر ۹ رصد این دنباله دار فقط به کمک ابزارهای رصدی امکان پذیر است.

 

 

پنج شنبه ۳۰ دی

 

درخشانترین حالت دنباله دار ۱۹P/Borrelly، (۱۸:۲۲ تا ۲۲:۴۶)، ابزار

پنج شنبه دنباله دار ۱۹P/بورلی به درخشان ترین حالت خود می رسد. در این زمان در فاصله ۱٫۳۲ واحد نجومی از خورشید و در فاصله ۱٫۲۳ واحد نجومی از زمین قرار خواهد گرفت.بورلی ۳۰ دی ماه حوالی ساعت ۱۸:۲۲، ۵۱ درجه بالاتر از افق جنوب غربی شما قابل مشاهده خواهد بود. سپس به سمت افق فرو می رود و  ساعت ۲۲:۴۶ غروب می کند. قدر دنباله دار ۸٫۹ تخمین زده شده است.